Hans Dorrestijn neemt afscheid van de grote theaters

 
Ruim twee jaar geleden nam cabaretier Hans Dorrestijn (70) afscheid van de grote theaters. Nu is hij er weer. In de voorstelling Het Buigen - een leven in nummers presenteert hij de hoogtepunten uit zijn 45-jarige oeuvre. 'Ik ben pas gelukkig als anderen om mij lachen.'

Voor Hans Dorrestijn wordt

het leven steeds leuker

DOOR MARK ROOS
Noem hem geen chagrijn, want hij wijst je terstond de deur. Noem hem dan nog liever beroepssomberman of desnoods een tobber. ,,Een chagrijn is iemand die onaardig is tegen andere mensen,'' zegt cabaretier/schrijver Hans Dorrestijn. ,,Ik ben juist hartstikke vriendelijk voor mensen.''
Sterker nog, in zijn hoekhuis in het Gelderse Bennekom is Hans Dorrestijn de vriendelijkheid en vrolijkheid zelve. Hij serveert koffie in antiekerige kopjes aan een eettafel met uitzicht op de wilde tuin en een boekenkast vol vogelboeken. In huize Dorrestijn lijkt de tijd pakweg drie decennia hebben stilgestaan, maar eigenlijk past dat wel bij zijn karakter: eerlijk, no-nonsense en 100 procent glamourloos.
Zijn huidige show Het Buigen is een bloemlezing uit zijn oeuvre, dat een vijftiental programma's en meer dan dertig boeken beslaat. Het programma barst bijkans uit zijn voegen van de malle sketches, prachtige liedjes, zwarte humor en autobiografische rampverhalen. Want Dorrestijns leven kende de nodige hobbels, variërend van stiefvaders met losse handjes tot lichamelijke kwalen en ongelukkige liefdes. ,,Al op jonge leeftijd kwam ik erachter dat ik kon jongleren met mijn eigen ellende. Dat ik mijn leed kon omzetten in iets waar andere mensen hard om lachten.''
Dat hij, twee jaar nadat hij afscheid nam van de grote zalen in een uitverkocht Carré, weer op de planken staat is louter noodzaak. Van zijn Vogelgids uit 1997, een boek dat autobiografische verhalen vermengt met natuurobservaties, zijn weliswaar 50.000 exemplaren verkocht en ook zijn in september verschenen Natuurgids loopt goed; het is niet genoeg om de kachel te laten roken. Dorrestijn: ,,Ik heb geen pensioen. Ik moet dus wel optreden, waarbij ik wel wil zeggen dat ik dat helemaal niet erg vind. Ik ben pas gelukkig als anderen om mij lachen. En hoewel ik nog steeds podiumvrees heb, voel ik me steeds beter op de planken. Uitzondering zijn de echt hele grote zalen, daar zie ik nog steeds tegenop. Heb je wel eens 1100 man horen zwijgen als je verwacht dat ze zouden lachen om een grap? Daar krijg je echt een opdonder van waar je wekenlang last van houdt.''
In Het Buigen zitten liedjes die het huwelijk als instituut op de korrel nemen, een lied over hoe lelijk Meryl Streep is, een anti-hondenlied en enkele passages waarin vogels de hoofdrol opeisen. Bijzonder is zijn sketch Voorwerpmishandeling. ,,Ik kan zo verschrikkelijk kwaad worden als de keukenla niet opengaat of als ik weer iets uit mijn poten laat vallen. Dan sta ik te schuimbekken en te vloeken. En dan schaam ik me diep. Waar komt die woede toch vandaan? Waarom kan ik toch zo kwaad worden op mezelf? En waarom moeten de buren aan het eind van de straat ervan meegenieten?''
Toch zegt Dorrestijn dat hij zijn driften, angsten en zenuwen steeds beter onder controle begint te krijgen. Hij noemt zichzelf een overvriendelijk mens met scherpe kantjes, een soort stekelvarken in knuffeluitvoering, een cabaret-egel. Hij geniet van het leven, het optreden, zijn kinderen, de natuur, het schrijven, het vogelen en reizen. Met enthousiasme kan hij vertellen over de intelligentie van een egel, de schoonheid van een grietjebie of de mooie klank van een wielewaal. ,, Ik heb twee kanten. Ik ben een geboren eenling, maar ik wil ook niets liever dan mensen pleasen en teasen. Ik kan zeer goed een hekel hebben aan mensen, maar in het algemeen ben ik dol op ze. Ik bespot de wereld, maar ook mezelf. Dat klinkt misschien mooi, al die zelfrelativering, maar soms zou ik er wel wat minder van willen hebben. Zo stel ik me bij voorbeeld voortdurend de vraag wat ik vandaag weer heb foutgedaan, met als gevolg dat ik vaak niet goed kan slapen.''
Dorrestijn zegt een ongeneeslijke faalangst te hebben die met het klimmen der jaren heel langzaam afneemt. ,,Daar staat dan wel weer wat fysiek ongemak tegenover. Als je 30 bent en je hebt pijn in je buik en je denkt dat je doodgaat, dan ben je een hypochonder. Maar als je 70 bent, denk je bij elk pijntje dat je laatste uur heeft geslagen. Dan ben je opeens geen hypochonder, maar een realist. Ik vrees dat als ik eindelijk lekker in mijn vel zit, Magere Hein op de deur klopt.''
Hans Dorrestijn, Het buigen - een leven in nummers, tournee t/m 20 mei. Speellijst op www.kikproductions.nl