Wim T. Schippers blijft onnavolgbaar

Aan een boom vraag je toch ook niet waarom?

700 liter Calvé-pindakaas in

kunstwerk Wim T. Schippers 

DOOR MARK ROOS
Al bij de garderobe van museum Boijmans van Beuningen ruik je de penetrante geur van pinda's. In een van de expositieruimtes legt Wim T. Schippers aan een willekeurige toehoorder uit dat een pinda weliswaar aardnoot heet, maar een peulvrucht is, en geen noot. De kunstenaar/presentator/programmamaker is in het museum om de laatste hand te leggen aan zijn pindakaasvloer. Bouwvakkers zijn in de weer met 700 liter pindakaas om de vloer van 4 bij 14 meter te voltooien.
Boijmans kocht het uit 1962 stammende concept voor de pindakaasvloer begin januari aan. Hoeveel ervoor betaald is, willen zowel Schippers als museumdirecteur Sjarel Ex niet verklappen. ,,Maar reken maar dat het een markconforme prijs betreft,''ginnegapt de kunstenaar.
Vanaf komende zaterdag is de Pindakaasvloer te bewonderen. Met de vloer worden nog twee werken van Schippers geëxposeerd in Boijmans: Eggs (een wandtapijt met groene eieren) en 't Is me wat (een steen die dankzij magnetische velden boven zijn sokkel zweeft). Het laatste kunstwerk werd in allerijl overgevlogen uit Shanghai, waar het door 8 miljoen Chinezen is bewonderd tijdens de Wereldtentoonstelling.
Toen in januari bekend werd dat het Rotterdamse museum de Pindavloer had aangeschaft, brak een storm aan reacties los. Ex: ,,Sommige mensen boden een jamvloer aan , anderen stelden voor om de subsidie voor ons museum in te trekken. Je ziet dat dit werk nogal wat teweeg brengt.'' Schippers: ,,Als mensen mij vragen waarom, antwoord ik altijd: interessante vraag. Als ze mij vragen 'is dit nu kunst?', antwoord ik 'heeft u mij dat horen zeggen?'. Ik word soms wel eens moe van dat gevraag naar het waarom. Aan een boom vraag je toch ook niet waarom? Die is er gewoon.''
Op verzoek doet Schippers toch nog maar weer een poging om de pindakaasvloer te duiden. ,,Deze vloer roept vragen op die moeilijk zijn te beantwoorden. Dat doet kunst ook, dus in die zin is het wel kunst. Aan de andere kant wil ik best toegeven dat het lekker kinderachtig is om zoiets als dit te verzinnen. En het is ook nog eens om te lachen, dus wat wil je nog meer?''
Veel reactie die bij het museum zijn binnengekomen vallen in de categorie 'dat kan ik ook!'. Schippers: ,,Iedereen kan pindakaas op de vloer smeren, maar daarmee heb je nog geen echte Wim T. Schippers. Zo kan iedereen iets Van Gogh-achtigs schilderen, maar daarmee wordt het nog geen Van Gogh.''
De Pindakaasvloer is in het verleden in meerdere uitvoeringen uitgevoerd. Klein, groot, vierkant, rechthoekig, met of zonder stukjes noot: als eigenaar van het concept mag Boijmans de vloer uitvoeren zoals het wil. Schippers: ,,Vergelijk het maar met een muziekstuk. Ik ben de componist en geef het wat betreft de uitvoering uit handen. Ik wil alleen liever niet dat ze mooie patronen en vormen in de pindakaas aanbrengen.''
Opeens loopt Schippers naar een hoek van het pindakaaskunstwerk. ,,Kijk, dit hoekje wordt niet afgewerkt, zodat het lijkt alsof er net niet genoeg pindakaas was om de hele vloer te leggen. Grappig, hè?''
In 1997, tijdens een grote Wim T. Schippersexpositie in het Utrechtse Centraal Museum, werd de vloer gebruikt als glijbaan, werd ervan geproefd en werd er hagelslag over gestrooid. Sjarel Ex waarschuwt met strenge blik dat dat soort taferelen ongewenst is. Schippers: ,, De mens is een rationaal wezen dat zijn behoeftes kan controleren, behalve natuurlijk als hij hoog nodig letterlijk zijn behoefte moet doen. Maar merk wel op dat we hier in een museum zijn. Je gaat toch ook niet naar het Rijksmuseum om een hap te nemen uit een werk van Breitner? Er zijn heel veel dingen waartoe je wordt verleid maar die je beter niet kunt doen. Zo is het heel verleidelijk om je vingers in een stopcontact te steken. En het is een heel slecht idee om onder water op een dure Steinway-vleugel te spelen.''
Vlak voordat hij de ruimte uitbeent, vertelt Schippers over zijn nieuwste project. ,,Ik ben nu bezig met een toneelstuk zonder verhaal. Het zal interessant en spannend worden, en de tijd zal voorbijvliegen, maar het is ook een stuk waar zelf helemaal niks van begrijp.''

Drie werken van Wim T. Schippers zijn vanaf de Rotterdamse Museumnacht zaterdag te zien in museum Boijmans Van Beuningen. www.boijmans.nl